Διαλογος με τον Δημητρη Πικιωνη

Η γη τούτη (η Αττική γη) κείτεται τώρα ως το πριν όμορφο σώμα ενός θεϊκού πλάσματοςόπου κατατρώγει τις σάρκες του η αρρώστια.Και αν είχε μιλιά- και έχει, αλλά δεν την ακούμε- θα έλεγε:«Δείλαιοι και αμαθείς και βάρβαροι τι κάνετε; Τι αφανίζετε; Δεν ξέρετε ότι είμαι η μητέρα και η τροφός, το λίκνο, η κοιτίδα, η μήτρα της περασμένης δόξας και της μελλούμενης; Μάταια θαυμάζετε τα μνημεία που έστησαν κάποτε τα παιδιά μου.Δεν ξέρατε πως είναι σαρξ εκ της σαρκός μου, και πως όταν η Μορφή μου αφανισθεί, η δικά τους θα χάσει το νόημα της; Τι εκάνατε την Ελευσίνα; Τι εκάνατε τον Ιλισό και τον Κηφισό, τα δυο αγιάσματα μου; Εβάλατε μέσα τους υπονόμους σας, ρίξατε τα νερά των εικονοστασίων σας. Δεν βλέπω πια βωμούς θεών πάνω εις τα όρη μου και τους λόφους, πάρεξ τα γραφεία και τις μηχανές των εταιρειών σας. Εκείνοι ήταν σημάδι λατρείας. Σε σας δεν απόμεινε παρά η κατώτερη μορφή της σχέσης με τη Φύση: η εκμετάλλευση.Έτσι καταστρέψατε την πρώτη, σεπτή κορυφή της Ακρόπολης μου, το Λυκαβηττό, τους έλικες που σχημάτιζε το περίγραμμα τουΠου είναι ο Κολωνός, τα κράτιστα γας έπαυλα;Που οι σπηλιές και τα θρόνια του Πανός…»…Μα τι όφελος, η ύβρις μένει. Τίποτα πια δεν μπορεί να την απαλείψει, θα μείνει εις τον αιώνα.
Τρισμέγιστη είναι η ενοχή μας. Και όχι μόνο απέναντι του εαυτού μας, μα έναντι της μνήμης των περασμένων, έναντι του μέλλοντος και έναντι όλων των λαών της οικουμένης.
Μα οι ανάγκες; Θα μου πείτε. Εκείνοι που βάζουν αυτό το ερώτημα ξέρουν πολύ καλά ότι δεν είναι η αδήριτη χρεία, αυτή καθαυτή, η αιτία της καταστροφής. Η αιτία έγκειται στον τρόπο που ανεχθήκαμε να θεραπευτεί αυτή η χρεία.
Δημήτρης Πικιώνης (1887- 1968). Αρχιτέκτων, ζωγράφος, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Παρασκευή 8 Οκτωβρίου 2010

Πρόγραμμα Αττικής Γης

ΑΤΤΙΚΗ ΓΗ
ΚΡΙΣΙΜΗ Η ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΗ
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ

Οι επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, στις 7 Νοεμβρίου, για τους Δήμους και τις Περιφέρειες θα διεξαχθούν σε μια περίοδο όπου η χώρα βρίσκεται στη δίνη μιας πολύπλευρης κρίσης με την ανασφάλεια της κοινωνίας να γιγαντώνεται. Οι ευθύνες των κομμάτων του πελατειακού κράτους είναι τεράστιες και δεν διαγράφονται με επικοινωνιακά μέσα. Είναι άμεση ανάγκη να αλλάξουν ριζικά οι αδιέξοδες πολιτικές της οικονομικής και κοινωνικής χρεοκοπίας τις οποίες εφάρμοσε η Ν.Δ και η πολιτική του Μνημονίου που εφαρμόζει η σημερινή κυβέρνηση.

Η κρίση δεν είναι μόνο δημοσιονομική και οικονομική. Εκδηλώνεται και ως κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών προς τα πολιτικά κόμματα, εξαπλώνεται ως κρίση αξιών σε όλη την κοινωνία. Ως ΑΤΤΙΚΗ ΓΗ θεωρούμε ότι είναι επιτακτική η ανάγκη για μια νέα πορεία, με ειλικρίνεια και ευθύνη απέναντι στο λαό, προτάσσοντας το δημόσιο συμφέρον και επιδιώκοντας σταθερά τη δικαιότερη κατανομή των βαρών, την αντιμετώπιση των δομικών διοικητικών προβλημάτων και ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο με διεύρυνση της παραγωγικής βάσης και οικολογική ανασυγκρότηση της οικονομίας.
Σε μια τέτοια κατεύθυνση μπορούν να συμβάλουν οι αιρετές αυτοδιοικητικές αρχές που θα αναδειχθούν στους Δήμους και τις Περιφέρειες. Οι αρμοδιότητες, σε όλους τους τομείς, που απορρέουν από το νομοθετικό πλαίσιο το οποίο ορίζει ο ν. 3852/2010, γνωστότερος ως «Καλλικράτης», μπορούν να αποτελέσουν ευκαιρία για την άσκηση κοινωνικών και οικολογικών αναπτυξιακών πολιτικών σε δημοτική και περιφερειακή κλίμακα, παρά τους περιορισμένους πόρους που θα διατεθούν από το κεντρικό κράτος καθώς και τα θεσμικά ελλείμματα ως προς την αποκέντρωση.
Γιατί το ΠΑΣΟΚ, όπως συνηθίζουν οι κυβερνήσεις του, για μια ακόμα φορά έκανε μισές δουλειές. Η αποκέντρωση παραμένει ελλιπής καθώς, εκτός από τις 13 περιφέρειες, δημιουργούνται και 7 Αποκεντρωμένες Κρατικές Διοικήσεις στις οποίες εντάσσονται, όπου αυτό κριθεί σκόπιμο, και καθ’ ύλη αποκεντρωμένες υπηρεσίες των υπουργείων και αρμοδιότητες του κεντρικού κράτους που θα μπορούσαν να περιέλθουν στις περιφέρειες. Ωστόσο ορίζεται πως οι περιφέρειες αναλαμβάνουν το σύνολο των αρμοδιοτήτων που αφορούν τον αναπτυξιακό περιφερειακό προγραμματισμό, με την κατάρτιση και εκτέλεση των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων – αλλά και τη συμμετοχή στην εφαρμογή του ΕΣΠΑ 2007-2013.
Παρά τις δυσκολίες, υπάρχουν δυνατότητες για αξιοποίηση. Χρειάζονται πρωτοβουλίες οικονομικού χαρακτήρα για την αναδιανομή του εισοδήματος υπέρ των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων σε περιφερειακό επίπεδο, χρειάζονται πολιτικές αντιμετώπισης της διαφθοράς και της κακοδιαχείρισης για την εξασφάλιση και εξοικονόμηση πόρων, χρειάζονται νέες πολιτικές απασχόλησης και αναδιάρθρωσης του παλαιωμένου παραγωγικού προτύπου, με έμφαση σε πρωτοβουλίες και επενδύσεις πράσινης ανάπτυξης και στήριξης της υγιούς επιχειρηματικότητας.

Γι` αυτό απαιτείται φερεγγυότητα προσώπων και προγραμμάτων, ώστε η αυτοδιοίκηση από μέρος της κρίσης να γίνει φορέας πολιτικών αντιμετώπισής της και συγκρότησης νέων αντιλήψεων για τη διαχείριση του δημοσίου χρήματος και τον ανασχεδιασμό της οικονομικής και κοινωνικής ζωής.
Η ΑΤΤΙΚΗ ΓΗ θέλει περιφερειακές αρχές που θα διεκδικούν την ουσιαστική μεταφορά πόρων και αρμοδιοτήτων στην τοπική αυτοδιοίκηση, θα αναπτύσσουν μια νέα σχέση με τον πολίτη και θα προωθούν μια ισόρροπη ανάπτυξη, ώστε η αυτοδιοίκηση να γίνει θεσμός νέας πορείας για τη χώρα.
Γι` όλους αυτούς τους λόγους η ΑΤΤΙΚΗ ΓΗ αντιτίθεται στις άδικες και αδιέξοδες πολιτικές που απορρέουν από το Μνημόνιο. Αντιπαλεύει τα άδικα και δυσβάσταχτα μέτρα σε βάρος των χαμηλόμισθων και των φτωχοσυνταξιούχων που χαρακτηρίζουν σε μέγιστο βαθμό την εισπρακτική πολιτική της κυβέρνησης και επιβάλλονται από το Μνημόνιο. Γνωρίζουμε όμως, σε αντίθεση με άλλους σημερινούς υποκριτές, ότι δεν έφερε το Μνημόνιο την κρίση. Η κρίση έφερε το Μνημόνιο. Και γι` αυτή την κρίση οι υπεύθυνοι είναι γνωστοί. Είναι οι εταίροι του δικομματισμού και οι πολιτικές τους. Αυτές τις πολιτικές πρέπει να αποκρούσουμε και αυτή θα είναι η καλύτερη απάντηση στο Μνημόνιο και όχι οι αδιέξοδες κραυγές και η εύκολη, πρόχειρη και αναποτελεσματική αντιμνημονιακή ρητορική.
Η ΑΤΤΙΚΗ ΓΗ προτείνει πολιτικές και λύσεις για την οικονομική ανάπτυξη και την οικολογική προστασία της Αττικής αποκρούοντας το Μνημόνιο στην πράξη. Αρνείται να δώσει δημοψηφισματικό χαρακτήρα στις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές είτε για το Μνημονίου είτε για τον Καλλικράτη. Όσοι υποστηρίζουν κάτι τέτοιο διαπράττουν μέγιστο πολιτικό σφάλμα, γιατί ακυρώνουν υπαρκτές δυνατότητες αυτόνομων επιλογών της αυτοδιοίκησης απέναντι στο κεντρικό κράτος. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν πρέπει να ασφυκτιά σε κομματικές περιχαρακώσεις και κηδεμονίες. Αντιθέτως, οφείλει να πορεύεται με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή, με φερέγγυα προγράμματα και φερέγγυα πρόσωπα που θα μετατρέπουν σε καθημερινό αυτοδιοικητικό αποτέλεσμα τις προγραμματικές δεσμεύσεις.


ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΝΕΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
Η Περιφέρεια Αττικής, με έδρα την Αθήνα, έχει έκταση 3.808 χλμ2 και καλύπτει το 2,9% της συνολικής έκτασης της χώρας.
Αποτελεί την πρώτη σε πληθυσμό και πιο πυκνοκατοικημένη περιφέρεια της Ελλάδας, συγκεντρώνοντας το 1/3 του πληθυσμού της χώρας (36%), δηλαδή 3.761.810 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Από τις αρχές της δεκαετίας του 80 ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού της Αττικής άρχισε να φθίνει σταδιακά. Κατά τη δεκαετία του 90 όμως –και κυρίως χάρη στη μετανάστευση– η πτώση ανακόπηκε. Ο σημερινός πληθυσμός ετεροδημοτών στην Περιφέρεια υπολογίζεται στις 1.142.056 και ο αριθμός αλλοδαπών στις 376.732. Πιθανότατα ο πραγματικός αριθμός των αλλοδαπών να είναι μεγαλύτερος καθώς υπάρχει σημαντικό ποσοστό μεταναστών που ίσως ήθελαν να αποφύγουν την απογραφή τους. Η Αττική είναι μία από τις τέσσερις περιφέρειες της χώρας όπου σημειώνεται αύξηση του πληθυσμού από το 1999. Μεταξύ των απογραφών 1991 και 2001 ο πληθυσμός της αυξήθηκε 6,8%, αύξηση σχεδόν ίση με του συνόλου της χώρας (6,9%).
Με την ψήφιση του Καλλικράτη που θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2011, η ισχύουσα διοικητική διαίρεση της Αττικής θα πάψει να υφίσταται και θα οργανωθούν νέες διοικητικές μονάδες. Καταργούνται τα τέσσερα νομαρχιακά διαμερίσματα και η Περιφέρεια διαιρείται σε οκτώ περιφερειακές ενότητες. Επίσης, σύμφωνα με τον νέο νόμο δημιουργείται και η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, η οποία εκτείνεται στα όρια της περιφέρειας Αττικής με έδρα την Αθήνα.
Οι οκτώ περιφερειακές ενότητες της Περιφέρειας Αττικής είναι οι εξής:
1. Περιφερειακή ενότητα Κεντρικού Τομέα Αθηνών που περιλαμβάνει τους δήμους Αθηναίων, Φιλαδελφείας-Χαλκηδόνας, Γαλατσίου, Ζωγράφου, Καισαριανής, Βύρωνος, Ηλιούπολης, Δάφνης-Υμηττού.
2. Περιφερειακή ενότητα Νοτίου Τομέα Αθηνών που περιλαμβάνει τους δήμους Γλυφάδας, Ελληνικού-Αργυρούπολης, Αλίμου, Νέας Σμύρνης, Μοσχάτου-Ταύρου, Καλλιθέας, Παλαιού Φαλήρου, Αγίου Δημητρίου.
3. Περιφερειακή ενότητα Βορείου Τομέα Αθηνών που περιλαμβάνει τους δήμους Πεντέλης, Κηφισιάς, Μεταμορφώσεως, Πεύκης-Λυκόβρυσης, Αμαρουσίου, Ψυχικού-Φιλοθέης, Χολαργού-Παπάγου, Νέας Ιωνίας, Βριλησσίων, Αγ. Παρασκευής, Χαλανδρίου.
4. Περιφερειακή ενότητα Δυτικού Τομέα Αθηνών που περιλαμβάνει τους δήμους Αιγάλεω, Περιστερίου, Πετρούπολης, Χαϊδαρίου, Αγίας Βαρβάρας, Ιλίου, Αγίων Αναργύρων-Καματερού.
5. Περιφερειακή ενότητα Πειραιώς που περιλαμβάνει τους δήμους Πειραιώς, Κορυδαλλού, Νίκαιας-Αγίου Ιωάννη Ρέντη, Κερατσινίου-Δραπετσώνας, Περάματος.
6. Περιφερειακή ενότητα Νήσων που περιλαμβάνει τους δήμους Αίγινας, Τροιζηνίας, Κυθήρων, Αγκιστρίου, Σαλαμίνας, Σπετσών, Ύδρας Πόρου.
7. Περιφερειακή ενότητα Δυτικής Αττικής που περιλαμβάνει τους δήμους Ελευσίνος, Άνω Λιοσίων, Ασπροπύργου, Βιλίων, Ερυθρών, Ζεφυρίου, Μάνδρας, Μεγαρέων, Νέας Περάμου.
8. Περιφερειακή ενότητα Ανατολικής Αττικής περιλαμβάνει τους δήμους Παλλήνης, Αγίου Στεφάνου, Αναβύσσου, Αρτέμιδος, Αυλώνος, Αχαρνών, Βάρης, Βούλας, Βουλιαγμένης, Γέρακα, Γλυκών Νερών, Καλυβίων Θορικού, Κερατέας, Κρωπίας, Λαυρεωτικής, Μαραθώνος, Μαρκοπούλου Μεσογαίας, Νέας Μάκρης, Παιανίας, Ραφήνας, Σπάτων-Λούτσας.
Πρόκειται για μια τεράστια περιοχή με μεγάλη γεωγραφική και κοινωνική διαφοροποίηση όπου, εκτός από την Αθήνα, περιλαμβάνονται πολλά άλλα αστικά κέντρα, νησιωτικές περιοχές, ορεινοί όγκοι όπως ο Υμηττός, η Πεντέλη και η Πάρνηθα, καθώς και περιοχές όπου εξακολουθεί να ασκείται αγροτική δραστηριότητα.
Η Περιφέρεια Αττικής παράγει το 38% του ΑΕΠ της χώρας. Ειδικότερα, παράγεται 3,2% του προϊόντος του αγροτικού τομέα, 38% της μεταποίησης και 41% των υπηρεσιών, από τις οποίες προέρχονται τα 4/5 του προϊόντος της. Στην Αττική αναλογεί 40% των φορολογουμένων, 47,6% του δηλωθέντος εισοδήματος της χώρας και 58,8% του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων. Συγκεντρώνει τον κύριο όγκο (50%) των αποταμιευτικών καταθέσεων. Στις επιχειρήσεις που έχουν την έδρα τους στην περιοχή αναλογεί ποσοστό 69% του κύκλου εργασιών των μεταποιητικών μονάδων της χώρας, 71% των κατασκευαστικών και 58% των εμπορικών. Στα ξενοδοχεία της αναλογεί το 9% των διανυκτερεύσεων, η 4η μεγαλύτερη συμμετοχή μετά το Νότιο Αιγαίο, την Κρήτη και τα Νησιά του Ιονίου.
Η Αττική παρουσιάζει μία δυναμική εξέλιξη σε όλα τα επίπεδα οικονομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων. Συνιστά τη βασική πύλη συνεργασίας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, διαθέτει την υψηλότερη παραγωγικότητα εργασίας στην Ελλάδα σε όλους τους τομείς, το υψηλότερο επίπεδο τεχνολογικής εξέλιξης, το 50% του εθνικού δικτύου τεχνικής υποδομής.
Όμως, η μεγαλύτερη γεωγραφικά και ισχυρότερη δημογραφικά και οικονομικά περιφέρεια της χώρας αντιμετωπίζει οξύτατα προβλήματα και τεράστιες ενδοπεριφερειακές ανισότητες σε όλους τους τομείς που απαιτούν γενναίες πρωτοβουλίες από τις νέες περιφερειακές αρχές και συμμετοχή των πολιτών για την επίλυσή τους. Η Αθήνα και η Αττική του συγκεντρωτισμού, σε πληθυσμό, σε πόρους, σε εξουσία, ασφυκτιά κάτω από το βάρος μιας καταθλιπτικής καθημερινότητας, μιας εγκατάλειψης του χώρου, της θάλασσας και του αέρα. Δεν αντέχει τους ανθρώπους της, Έλληνες και ξένους, τους επισκέπτες της, τα τροχοφόρα της, τις εξατμίσεις της και τις καμινάδες της. Δεν χωράει τα σκουπίδια της, τους νεκρούς της, τα ρέματά της, την ιστορία της. Δεν αντέχει το παρελθόν της και πελαγοδρομεί σε ένα απροσδιόριστο μέλλον. Η Αττική Γη εκπέμπει sos. Είναι η ώρα της δράσης.

ΓΙΑ ΜΙΑ ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΛΑΣΗ
Οι ελληνικές πόλεις έχουν αναπτυχθεί στρεβλά και άναρχα. Προσπαθούν να λύσουν τα προβλήματά τους μέσα από διαρκείς επεκτάσεις των σχεδίων πόλεων. Όσο η κατάσταση μέσα στα όρια των σχεδίων πόλεων και ειδικά στα «ιστορικά κέντρα» παραμένει περίπου ως έχει, δεν πρόκειται να εξυγιανθούν ποτέ. Οι επεκτάσεις πρέπει να σταματήσουν. Το κέντρο βάρους πρέπει να δοθεί στις πόλεις με υλοποίηση προγραμμάτων πράσινης ανάπλασης και ανάπτυξης με βάση τους ακόλουθους άξονες:
– Αναπλάσεις υποβαθμισμένων οικιστικών συνόλων με στόχο να προκύψουν αναβαθμισμένες κατοικίες, με οργανωμένες θέσεις στάθμευσης και κοινόχρηστες λειτουργίες.
– Βιώσιμη κινητικότητα, ήπια κυκλοφορία, ποδηλατόδρομοι, προστασία πεζοδρομίων, πεζοδρόμων, πλατειών, πάρκων από ΙΧ, μοτοσυκλέτες, τραπεζοκαθίσματα και άλλες αυθαίρετες χρήσεις τους.
– Απαγόρευση των ΙΧ στα ιστορικά κέντρα των πόλεων και των κωμοπόλεων. Μόνο ποδήλατα και μικρά λεωφορεία και δίκτυα τραμ-προαστιακού σε ολόκληρο το λεκανοπέδιο. Είσοδος μόνο στα ΙΧ με εξασφαλισμένη θέση παρκαρίσματος.

– Σήμανση και διαμόρφωση των εισόδων και εξόδων των πόλεων για σωστή πληροφόρηση και μετακίνηση επισκεπτών και κατοίκων και για βασικούς ή σημαντικούς προορισμούς γύρω από τις πόλεις. Οδική σήμανση σε όλους τους δρόμους, με ενιαίους κανόνες.

– Σήμανση δικτύων καταστημάτων πιστοποιημένων προϊόντων και υπηρεσιών σε κάθε πόλη.

– Αποκαταστάσεις σημαντικών κτιρίων σε κάθε πόλη και προγράμματα για συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας, παθητικά και ενεργητικά, σε κατοικίες, κτήρια γραφείων και δημόσια κτήρια.

– Γενικευμένη διαχείριση των απορριμμάτων των πόλεων με διαχωρισμό στην πηγή, συγκέντρωση όλων των ευαίσθητων απορριμμάτων. Πιλοτικά προγράμματα για τη διαχείριση- διαχωρισμό-ανακύκλωση όλων των οικιακών απορριμμάτων σε κάθε πολυκατοικία. Στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων, σημαντική είναι η αναβάθμιση του βιολογικού σταθμού της Ψυτάλλειας σε τεταρτοβάθμιο καθαρισμό, ώστε να εξασφαλίζεται πόσιμο νερό και να επιτυγχάνεται σημαντική εξοικονόμηση στην κατανάλωση νερού. Τέλος τα επικίνδυνα απόβλητα νοσοκομείων, βιομηχανικών και βιοτεχνικών μονάδων θα πρέπει να τυγχάνουν ολοκληρωμένης και ασφαλούς διαχείρισης.

– Εκστρατεία κατά της ηχορύπανσης στις πόλεις, τα τουριστικά θέρετρα και τους εργασιακούς χώρους.

– Βιοκλιματικός σχεδιασμός όλων των ελεύθερων χώρων. Αξιοποίηση ελεύθερων δημόσιων και δημοτικών χώρων, εντός ή στις παρυφές των πόλεων, για προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.

Η υπόθεση της κλιματικής αλλαγής εμπίπτει προφανώς στις ευθύνες και της περιφερειακής αυτοδιοίκησης και οι δράσεις της θα πρέπει να ελέγχονται σε ό,τι αφορά τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Σκέψου παγκόσμια και δράσε τοπικά.

ΓΙΑ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΟΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΘΕ ΑΥΘΑΙΡΕΤΗ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΟΜΗΣΗ
Το μακροβιότερο σίριαλ με τα περισσότερα επεισόδια, μετά τη μεταπολίτευση, είναι το έργο «πάταξη της αυθαίρετης δόμησης» ή αλλιώς «νομιμοποίηση αυθαιρέτων». Το σύμπτωμα της αυθαιρεσίας, που όμοιό του δεν θα βρει κανείς σε ολόκληρη την Ευρώπη, διαπερνά το σημερινό πολιτικό σκηνικό, έχει γίνει μέθοδος του πολιτεύεσθαι και του κυβερνάν. Είναι το κύκλωμα μέσω του οποίου «ξεπλένεται» ο μεγαλύτερος όγκος ψήφων στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, αλλά και αυτό που προκαλεί τη μεγαλύτερη ζημιά στο περιβάλλον. Οι σποραδικές, ασύνδετες, πολεοδομικά άστοχες και κοινωνικά λαϊκιστικές εξαγγελίες για την αντιμετώπιση των αυθαιρέτων αναπαράγουν τη λογική της αυθαιρεσίας και ανέχονται ή επιβραβεύουν παλιούς και νέους αυθαιρετούχους.

Το πρόβλημα με τα αυθαίρετα δεν πρόκειται να αντιμετωπιστεί ποτέ αν το πακέτο της λύσης δεν προβλέπει εκτεταμένες κατεδαφίσεις, με σαφή, ενιαία και δημοσίως γνωστά κριτήρια. Χρειάζονται σαφείς και σταθερές αρχές, μαζί με θεσμικά σαφείς αρμοδιότητες:

– Καμία εξαγγελία για πάταξη της αυθαιρεσίας στο μέλλον δεν θα έχει αποτέλεσμα αν δεν προβλέπει κατεδάφιση ορισμένων κατηγοριών αυθαιρέτων (κτίσματα σε δάση, προστατευόμενες περιοχές, αρχαιολογικούς χώρους, ακτές, ρέματα, κλπ). Ακόμη και όσα δεν νομιμοποιούνται μετά από τις εκάστοτε ρυθμίσεις, δεν υφίστανται ουσιαστικές κυρώσεις και αυτό λειτουργεί ως σύνθημα για μια νέα γενιά αυθαιρέτων.

– Η κατασκευή και στη συνέχεια η νομιμοποίηση ενός αυθαιρέτου να κοστίζει πολύ περισσότερο από την αντίστοιχη νόμιμη κατασκευή.

– Θέσπιση προσωποποιημένης ευθύνης για δημόσιους λειτουργούς που είναι υπεύθυνοι για την κατεδάφιση των αυθαιρέτων, με έκπτωση από το αξίωμα των αιρετών δημοτικών ή περιφερειακών αρχών όταν παραλείπουν να εκτελέσουν αμετάκλητες αποφάσεις κατεδάφισης αυθαιρέτων.

– Αναμόρφωση της νομοθεσίας που διασπείρει τις αρμοδιότητες κατεδάφισης. Μια «Υπηρεσία Κατεδαφίσεων Αυθαιρέτων -ΥΚΑ», η οποία δεν θα υπόκειται στις πιέσεις που παραλύουν τους σχετικούς μηχανισμούς της ΤΑ, μπορεί να αναλάβει το σχετικό έργο ξεκινώντας από την κατεδάφιση όλων των κτισμάτων για τα οποία υπάρχουν τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις.

– Κατάργηση της εκτός σχεδίου νόμιμης δόμησης (με βάση τη στρεμματική αρτιότητα ή ειδικές ρυθμίσεις για την «παρόδια δόμηση» κλπ). Χώροι στους οποίους επιτρέπεται η δόμηση είναι μόνον οι σαφώς καθορισμένες εντός σχεδίου περιοχές. Έξω από αυτές μόνο με ειδικές αποφάσεις και με σαφώς προσδιορισμένα κριτήρια επιτρέπεται η οποιαδήποτε οικοδομική δραστηριότητα.

– Κατάργηση του αμαρτωλού θεσμού των «οικοδομικών συνεταιρισμών». Μόνον σε εκτάσεις που έχουν πολεοδομική επάρκεια –εντός σχεδίου– είναι δυνατή η συνεταιριστική πολεοδομική παρέμβαση σε μια περιοχή. Διάλυση όλων των υπαρχόντων «οικοδομικών συνεταιρισμών» που δεν έχουν στην ιδιοκτησία τους έκταση η οποία μπορεί να οικοδομηθεί νόμιμα.
Μόνο στην Ελλάδα ισχύει αυτή η παράδοξη πολεοδομική ρύθμιση που ορίζει πως όταν κάποιος έχει στην κατοχή του μία έκταση πάνω από κάποιο όριο ανά περιοχή και η οποία δεν εμπίπτει σε ειδικές απαγορεύσεις, που αναφέρονται σε δάση, βιότοπους, αρχαιολογικούς χώρους κλπ., δικαιούται να χτίσει ακόμη κι αν η συγκεκριμένη έκταση είναι «εκτός σχεδίου». Ανάλογες ειδικές ρυθμίσεις ισχύουν και για τη λεγόμενη «παρόδια δόμηση».
Οι ρυθμίσεις αυτές εκτός, από το στοιχείο της κοινωνικής αδικίας που ενέχουν («με τα λεφτά μου χτίζω όπου θέλω»), αποτελούν και σοβαρή απειλή για το περιβάλλον. Διασπείρουν άναρχα κατοικίες, κτίσματα και οικισμούς παντού, διακόπτουν τη συνέχεια φυσικών ενοτήτων σε χώρους οικολογικά ευαίσθητους, διαταράσσουν την αισθητική του τοπίου αυξάνοντας παράλληλα τους κινδύνους για τις περιοχές αυτές. Η βασική πολεοδομική αρχή που οφείλει να διέπει όλες τις οικιστικές ρυθμίσεις πρέπει να είναι η εξής: «Η δόμηση επιτρέπεται αποκλειστικά στις περιοχές που έχουν επιλεγεί και οριοθετηθεί για το σκοπό αυτό. Εκτός των περιοχών αυτών μόνο με ειδικές αποφάσεις και με βάση συγκεκριμένα κριτήρια και λόγους είναι δυνατή η όποια δόμηση».
Η ολοκλήρωση του κτηματολογίου και η εκπόνηση επιτέλους δασικών χαρτών θα βοηθούσε σε αυτή την κατεύθυνση. Επιπλέον, μια διακομματική συμφωνία για την αντιμετώπιση του φαινομένου θα έθετε τις βάσεις για μια λύση που θα άντεχε στο χρόνο.
ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ
Η μετακίνηση είναι δικαίωμα και αγαθό για όλους τους πολίτες και πρέπει να προσφέρεται σε όλους χωρίς κοινωνικό αποκλεισμό. Το κυκλοφοριακό είναι πρόβλημα κυκλοφορίας ανθρώπων και όχι οχημάτων. Το πώς κυκλοφορούν οι άνθρωποι είναι ζήτημα επιλογών και πολιτικής. Η οργάνωση των μετακινήσεων έχει πολλές παραμέτρους και δεν εξαντλείται στην αρμοδιότητα των υπουργείων.
Άξονας της πολιτικής για μια πόλη με βιώσιμη κινητικότητα, με πρόνοια για το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής, είναι η αποθάρρυνση του Ι.Χ. Αυτό σημαίνει δημιουργία ενός αξιόπιστου, ευέλικτου, εξυπηρετικού και ελκυστικού συστήματος Μέσων Μαζικής Μεταφοράς που θα λειτουργεί με βάση την αρχή της συμπληρωματικότητας, καθώς και διαδρομών ποιοτικής μετακίνησης για τους πεζούς. Κεντρικό στοιχείο αυτού του συστήματος είναι η δημιουργία μιας «ραχοκοκαλιάς» μέσων σταθερής τροχιάς (τραμ, μετρό, προαστιακός σιδηρόδρομος), η οποία συμπληρώνεται και τροφοδοτείται από ένα αποτελεσματικό δίκτυο λεωφορείων, τρόλεϊ και μίνι-μπας.
Τα τελευταία χρόνια, κάθε ημέρα, προστίθενται μόνο στην περιοχή της Αθήνας περίπου 500 αυτοκίνητα, που χρειάζονται 3 χιλιόμετρα δρόμου για παρκάρισμα και συνολικά περισσότερα από 1.000 χιλιόμετρα το χρόνο, δηλαδή, μια μονή σειρά αυτοκινήτων σε μια διαδρομή Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Αθήνα! Χωρίς καμία εξαίρεση, κάθε νεοανεγειρόμενο κτίριο θα πρέπει να προβλέπει χώρο για στάθμευση ανάλογο με τη μέση κατοχή ΙΧ ανά οικογένεια ή γραφείο και με προοπτική τουλάχιστον 30 χρόνων. Στο λεκανοπέδιο δεν περισσεύει πια άλλη επιφάνεια για στάθμευση.
Οι «Πόλεις του Ποδηλάτου – το Λεκανοπέδιο του Ποδηλάτου» είναι ίσως μια πολύ αισιόδοξη αλλά απολύτως αναγκαία προοπτική. Ως προτεραιότητες για τη συνεργασία ποδηλάτου- δημόσιας συγκοινωνίας στο πλαίσιο ενός αποτελεσματικού δικτύου, θεωρούμε τις εξής:
– την κατασκευή χώρων στάθμευσης για ποδήλατα στους προαστιακούς σταθμούς και στις κύριες στάσεις δημόσιας συγκοινωνίας
– την παροχή δυνατότητας για ενοικίαση ποδηλάτων από τα δίκτυα δημόσιας συγκοινωνίας,
– το σχεδιασμό οχημάτων δημόσιας συγκοινωνίας κατάλληλων για μεταφορά ποδηλάτων και
– τη συνύπαρξη ποδηλάτου και δημόσιας συγκοινωνίας σε αποκλειστικές λωρίδες.
Ειδική μέριμνα απαιτείται για την οδική ασφάλεια. Χρειάζονται παρεμβάσεις στη σηματοδότηση στα επικίνδυνα σημεία του οδικού δικτύου, μείωση των ορίων ταχύτητας, διεύρυνση των προγραμμάτων σχολικών τροχονόμων, εισαγωγή προγραμμάτων κυκλοφοριακής αγωγής στα σχολεία με πρωτοβουλία των αυτοδιοικητικών αρχών, ίδρυση φορέα οδικής ασφάλειας και αυστηρή αστυνόμευση κατά της επικίνδυνης οδήγησης.

ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΛΙΑ
Το δικαίωμα πρόσβασης όλων στην παραλία, που έχει πληγεί σοβαρά με τη μακροχρόνια ανοχή και συνενοχή των αρχών, πρέπει να αποκατασταθεί. Με σεβασμό στην παράλια και παράκτια αττική φύση και με πρόνοια για τη διαφύλαξη του τοπίου από κάθε είδους παρεμβάσεις (παραπήγματα, μεγάλες μόνιμες ομπρέλες, στέγαστρα, οδήγηση αυτοκινήτων 4Χ4 και μηχανών μότο κρος στον αιγιαλό, τροχόσπιτα σε χώρους εκτός οριοθετημένων δρόμων και χώρων στάθμευσης, κοκ). Η Περιφέρεια Αττικής οφείλει να σχεδιάσει και να υλοποιήσει ένα πρόγραμμα επανενοποίησης των τεμαχισμένων σήμερα τμημάτων της ζώνης του αιγιαλού, με κατεδάφιση κάθε αυθαίρετης κατασκευής, όσο παλιάς και «νομιμοποιημένης», έτσι ώστε να υπάρχει μία ενιαία ακτογραμμή από το Δήλεσι μέχρι τους Αγίους Θεοδώρους. Η επανένωση και το συνεχές του αιγιαλού θα πρέπει να εξασφαλιστεί και σε όλα τα νησιά που ανήκουν στην Περιφέρεια Αττικής.
Για τις ακτές που έχουν εκμισθωθεί είναι απαραίτητο να γίνει επαναδιαπραγμάτευση με τις επιχειρήσεις που τις εκμεταλλεύονται προκειμένου να αυξηθεί το μίσθωμα και να συνδεθεί με τον όγκο των εσόδων από την εκμετάλλευσή τους. Τα έσοδα από τις οργανωμένες πλαζ θα πρέπει να κατευθύνονται σε ένα ανταποδοτικό ταμείο αιγιαλού και να χρησιμοποιούνται για την καλή συντήρηση και καθαριότητα των ανοιχτών παραλιών.

ΓΙΑ ΜΙΑ ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ
Το βασικό ζητούμενο στην υπόθεση του Ελληνικού είναι η διαχείριση του τεράστιου αυτού χώρου με γνώμονα τη χωροταξική δικαιοσύνη για ολόκληρο το λεκανοπέδιο. Η ύπαρξη ενός μεγάλου πάρκου σε ένα μέρος του λεκανοπεδίου –και μάλιστα στην άκρη του– θα πρόσφερε σαφώς λιγότερα στην πόλη από τη διασπορά του σε πολλά σημεία του λεκανοπεδίου. Αντίθετα, η διεκδίκηση από τους πολίτες της Αθήνας και της Αττικής της εφαρμογής ενός μοντέλου αστικού αναδασμού για τον χώρο του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, όπου το 25% της συνολικής του έκτασης θα πολεοδομηθεί και θα οικοδομηθεί με ποιοτικά περιβαλλοντικά κριτήρια και κοινωνική ευαισθησία, θα εξασφάλιζε:
· ικανή χρηματοδότηση προκειμένου ο υπόλοιπος χώρος που σήμερα είναι πλήρως εγκαταλειμμένος να διαμορφωθεί σε μητροπολιτικό πάρκο υψηλού επιπέδου και, παράλληλα,
· τους απαιτούμενους πόρους για την απαλλοτρίωση σημαντικών εκτάσεων στις πιο πυκνοδομημένες περιοχές της Αθήνας, για τη δημιουργία περίπου 40 πάρκων των 50 στρεμμάτων το καθένα, παρέμβαση που θα αλλάξει δραστικά την ποιότητα ζωής και τη συνολική εικόνα της πρωτεύουσας, επιφέροντας επιπλέον και ευεργετικά οφέλη καταπολέμησης του φαινομένου της θερμικής αστικής νησίδας.

Η κατεύθυνση της πολεοδόμησης του ¼ των 5.500 στρεμμάτων του Ελληνικού δεν είναι δυνατόν να γίνει με τη λογική χρεοκοπημένων περιβαλλοντικά και κοινωνικά μοντέλων, όπως π.χ. η ανέγερση ενός τουριστικού κέντρου τύπου Ντουμπάι, που πιθανώς επιθυμούν Έλληνες και ξένοι επενδυτές. Αντίθετα, οι όποιες επενδύσεις στο χώρο του Ελληνικού πρέπει να κατευθυνθούν σε εγκαταστάσεις και χρήσεις φιλικές προς το περιβάλλον και την κοινωνία (βιοκλιματικά κτίρια, χώροι οικονομικής ανάπτυξης για την έρευνα και την επιχειρηματικότητα των νέων, χώροι πολιτισμού και ερασιτεχνικής άθλησης υπερτοπικής αναφοράς, κλπ.), έτσι ώστε να γίνει ένα πρώτο βήμα για τη δίκαιη και περιβαλλοντικά επωφελή διαχείριση του πρώην αεροδρομίου προς όφελος των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής της πρωτεύουσας και των γύρω Δήμων.
ΓΙΑ ΝΑ ΛΑΒΕΙ ΤΕΛΟΣ Η ΑΘΛΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΚΗΦΙΣΟΥ
Ο Κηφισός, περισσότερο από άλλες περιοχές, αξίζει να γίνει Μητροπολιτικό Πάρκο. Η φυσική αποκατάσταση του ποταμού δεν είναι οικολογική ουτοπία αλλά υποχρέωση κοινωνικής δικαιοσύνης προς τους ταλαιπωρημένους πληθυσμούς των παρακηφίσιων περιοχών. Ακόμα και σήμερα απομένουν από τον Κηφισό και τους παραποτάμους του τμήματα οχθών με πλατάνια, αξιόλογη χλωρίδα και πανίδα. Ένα σχέδιο αποκατάστασης με ορίζοντα 20ετίας είναι εφικτό, αν χαραχτεί σωστή στρατηγική. Χρειάζεται άμεση εγκατάσταση δικτύου μετρήσεων, δέσμευση της ελεύθερης γης, σταδιακή απομάκρυνση του δομημένου όγκου και των ρυπογόνων χρήσεων, ώστε σταδιακά να μετατραπεί όλο το ποτάμι σε φυσικό πάρκο. Το πρότυπο της ρεματιάς Χαλανδρίου υποδεικνύει μια επιθυμητή διαμόρφωση από τις πηγές μέχρι τις εκβολές.
Ένα Μητροπολιτικό Πάρκο στον Κηφισό πρέπει να προβλέπει:
§ Ανάδειξη του ιδιαίτερου τοπίου της περιοχής, διαχείριση και εμπλουτισμό της φυσικής βλάστησης, αύξηση των ανοιχτών χώρων πρασίνου
§ Αυστηρή προστασία δασικής βλάστησης και φυτεύσεις με κατάλληλα είδη στα κεκλιμένα μέρη των λεκανών απορροής
§ Διατήρηση ανοιχτών χώρων μέσα στον αστικό ιστό δίπλα στα ρέματα, για να λειτουργούν ως λεκάνες εκτόνωσης των πλημμυρών
§ Ελαφρές κατασκευές αναψυχής, μονοπάτια για πεζούς, παρατηρητήρια, μικρά θέατρα, παιχνίδια για τα παιδιά
§ Σταδιακή αποκατάσταση των εγκιβωτισμένων τμημάτων, μπαζωμάτων και διευθετήσεων, επαναφορά του παραποτάμιου φυσικού στοιχείου
§ Παρακλάδι του Πάρκου που θα περιλάβει μέρος της περιοχής του Ελαιώνα

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΟΔΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΛΑΙΩΝΑ
Κατά μήκος του οδικού άξονα της Ιεράς Οδού έχουν δημιουργηθεί συνθήκες που η αξιοποίησή τους μπορεί να αποτελέσει μαγιά για την Ανάπλαση του Ελαιώνα. Το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα προβλέπει τη δημιουργία ζώνης κοινοχρήστων χώρων σημαντικού εύρους 70 μέτρων, με 6 μέτρα πρασιές ένθεν και ένθεν. Το εύρος αυτό των 82μ. δεν μπορεί να μετατραπεί συνολικά και άμεσα σε κοινόχρηστο χώρο και πρασιά λόγω της ύπαρξης σε διάφορα σημεία του βιομηχανικών εγκαταστάσεων εν λειτουργία. Μπορεί όμως άμεσα να αποκτηθεί σημαντικό τμήμα του χαρακτηρισμένου κοινόχρηστου χώρου, σε συνεννόηση με τους ιδιοκτήτες και, με παράλληλη αποξήλωση των μαντρών, να διαμορφωθεί και να μετατραπεί σε πράσινο. Το έργο είναι ιδιαίτερα χαμηλού προϋπολογισμού και εάν η παρέμβαση επεκταθεί και στις εκτάσεις που το δημόσιο κατέχει στην περιοχή και είναι σε επαφή με τον άξονα, δημιουργείται άμεσα ένας εκτεταμένος πυρήνας πρασίνου.
Επιπλέον, με τα μεγάλα οδικά έργα που πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα (Αττική Οδός, Κηφισού με ανισόπεδους κόμβους, κόμβος Κηφισού-Ποσειδώνος, λεωφόρος Πειραιά-Σχιστού) και με την επέκταση του ΜΕΤΡΟ και τη λειτουργία των σταθμών Ελαιώνα και Αιγάλεω, τα λειτουργικά χαρακτηριστικά της Ιεράς Οδού αλλάζουν σημαντικά και είναι πλέον δυνατό να διαμορφωθεί από σήμερα ως άξονας ήπιας κυκλοφορίας οχημάτων, άξονας υποδοχής και περιήγησης επισκεπτών, ποδηλατόδρομος και πάρκο αναψυχής. Μπορεί, δηλαδή, να μειωθεί δραστικά το εύρος των οδικών καταστρωμάτων με αντίστοιχη αύξηση του χώρου πρασίνου. Το σύνθημα «να ξαναφέρουμε τον ελαιώνα στον Ελαιώνα», αρχίζοντας από τώρα να φυτεύουμε ελιές σε κατάλληλα επιλεγμένους σχηματισμούς, μπορεί πλέον να γίνει πραγματικότητα.
Η παρέμβαση της ΠΑΕ Παναθηναϊκός, μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά και ευεργετικά, εάν φυσικά δεν πραγματοποιηθεί με όρους μεγιστοποίησης του κέρδους –αρχίζοντας δηλαδή πάλι λάθος– με διαπραγματεύσεις για δραστική μείωση του ποσοστού πρασίνου. Εάν κάτι τέτοιο, στο όνομα του ρεαλισμού, εφαρμοστεί εκτεταμένα, τότε ο Ελαιώνας θα εμφανίσει δυστυχώς το ποσοστό πρασίνου που έχουν άλλες περιοχές κατοικίας της Αθήνας, για παράδειγμα η Κυψέλη. Η κακή αρχή που έγινε με τον Ολυμπιακό στο γήπεδο Καραϊσκάκη δεν πρέπει να επαναληφθεί.
Η μεταχείριση του Ελαιώνα αποτελεί για εμάς κεντρικό πολιτικό ζήτημα και πρώτη προτεραιότητα και το ίδιο ισχύει για όλους τους μεγάλους εγκαταλειμμένους χώρους, όπως για παράδειγμα το Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης» στη Δυτική Αθήνα.

ΓΙΑ ΜΙΑ ΗΠΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
Στενός σύμμαχος της φύσης της Αττικής είναι το μεγάλο κεφάλαιο πολιτισμού που διαθέτει και το οποίο σήμερα παραμένει όχι μόνο αναξιοποίητο αναπτυξιακά αλλά και απειλούμενο. Η ανάδειξη ορισμένων συνεχών διαδρομών της Αττικής Φύσης και του Αττικού Πολιτισμού θα μπορούσε να γίνει σοβαρά και συστηματικά με τον κατάλληλο σχεδιασμό και τα απαιτούμενα έργα υποδομής. Το πρόγραμμα θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από πόρους του ΕΣΠΑ, ως κατεξοχήν αναπτυξιακό έργο. Για παράδειγμα, η ανάδειξη ενός μεγάλου διαδρόμου περιπάτου και ποδηλασίας στη νότια ακτή της Αττικής, ο οποίος θα συνέδεε τον Πειραιά με το ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο, με χαρτογραφημένα σημεία αναφοράς που θα εντάσσονται σε ένα πλαίσιο ξενάγησης, θα αποτελούσε ένα διεθνούς εμβέλειας τουριστικό προϊόν ήπιας ανάπτυξης στη λογική της αειφορίας. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η σύνδεση της Ακρόπολης με τη Μονή Δαφνίου, μέσα από την πεζοδρόμηση και ανάδειξη του αρχαιολογικού και φυσικού πλούτου της Ιεράς Οδού (αρχαιότητες, Διομήδειος Βοτανικός Κήπος κλπ.). Η ανάπτυξη ενός συνόλου δραστηριοτήτων με άξονα τους προαναφερόμενους διαδρόμους θα προσθέσει σημαντικούς πόντους στο ΑΕΠ της Αττικής και θα δημιουργήσει παράλληλα μεγάλο αριθμό νέων θέσεων εργασίας. Ενδεικτικά:
· οργάνωση επαγγελματικών ξεναγήσεων (π.χ. περίπατοι ειδικού ενδιαφέροντος στην πόλη, όπως περίπατοι σε αρχαιολογικούς χώρους)
· διάχυση της τεκμηριωμένης έντυπης και ηλεκτρονικής ενημέρωσης προς κάθε ενδιαφερόμενο για την ιστορία, τα αξιοθέατα και τα δρώμενα στην Αττική
· ανάπτυξη σύγχρονων πολιτιστικών γεγονότων, ακόμη και σε καθημερινή βάση κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου (συναυλίες από μικρά σχήματα, θεατρικά δρώμενα, φεστιβάλ και γιορτές γευσιγνωσίας…) παράλληλα με τη συστηματική ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού (π.χ. εκπαιδευτικός, συνεδριακός, θρησκευτικός, γαμήλιος τουρισμός)
· ανάπτυξη ποιοτικών πολιτιστικών δραστηριοτήτων (π.χ. story telling)
· αναβάθμιση περιβάλλοντος χώρου αρχαιολογικών και ιστορικών χώρων, μνημείων και κτηρίων
· διοργάνωση θεματικών γιορτών σε διάφορες περιοχές της Αττικής (γιορτές μουσικής, γιορτές θεάτρου, γιορτές ελληνικής διατροφής, θεματικά μουσικά φεστιβάλ κλπ.)
· Μουσειακή τουριστική ανάπτυξη, δίκτυο μουσείων, δημιουργία νέων (πχ. στο Ελληνικό: μουσείο τρένων, λεωφορείων κλπ.)

Μια τέτοια περιφερειακή πολιτική είναι δυνατόν να αναπτυχθεί σε συνεργασία με τους ΟΤΑ της Αττικής, τις οικολογικές οργανώσεις, τις πρωτοβουλίες της κοινωνίας των πολιτών και τα εκατοντάδες κύτταρα των εθελοντικών ομάδων που εργάζονται για την προστασία της φύσης της Αττικής, δημιουργώντας μια «Συμμαχία για τη Φύση και τον Πολιτισμό στην Αττική».

ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΚΑΙ ΦΙΛΙΚΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η πράσινη κοινωνική οικονομία είναι μια εξελιγμένη μορφή κοινωνικής οικονομίας όπου οι παραγωγικές και καταναλωτικές δραστηριότητες που περικλείει προστατεύουν και βελτιώνουν το περιβάλλον. Δράσεις πράσινης κοινωνικής οικονομίας είναι όσες:
× διασφαλίζουν τη μακρά χρήση των προϊόντων
× βελτιώνουν τη γη με οικολογικές καλλιεργητικές μεθόδους
× μειώνουν τις αποστάσεις για τους μετακινούμενους
× ευνοούν την αυτοκατανάλωση και
× βελτιώνουν τον αστικό χώρο

Έτσι η πράσινη κοινωνική οικονομία επιτυγχάνει μια κρίσιμη διπλή στόχευση: ενισχύει οικονομικά τους ασθενέστερους, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα καλύτερους όρους προστασίας και βελτίωσης του περιβάλλοντος.
Η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση είναι σήμερα σε θέση να ανακατευθύνει τις ποικίλες δράσεις της προς την πράσινη κοινωνική οικονομία. Και στο ερώτημα ποιοι θα μπορούσαν να είναι οι τομείς προς ανάπτυξη, η απάντηση είναι ότι σήμερα προσφέρεται ένα ευρύ φάσμα από δραστηριότητες που μένει να αναπτυχθούν από τις κοινωνικές δυνάμεις. Δράσεις όπως η μη χρηματικού χαρακτήρα ανταλλαγή προϊόντων, τα δίκτυα κοινωνικής αλληλεγγύης, οι κοινωνικές δικτυώσεις δωρεάν ανταλλαγής υπηρεσιών, η χρήση τοπικών νομισμάτων, η δημιουργία δικτύων επισκευών, αποτελούν ορισμένες μόνο προτάσεις προς τη ζητούμενη κατεύθυνση.
Το μοντέλο οργάνωσης των μορφών κοινωνικής οικονομίας, όπως είναι οι υπηρεσίες για μητέρες, παιδιά, ηλικιωμένους, μετανάστες, για το περιβάλλον και τον πολιτισμό, έχει δημιουργήσει τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη νέες συνθήκες στη λειτουργία της αγοράς εργασίας αλλά και του κεφαλαίου, συνθήκες οι οποίες παράγουν άμεσο κοινωνικό όφελος, όπως μείωση του κόστους των υπηρεσιών και βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος.
Ενδεικτικά, η Περιφέρεια Αττικής θα μπορούσε να προωθήσει τις ακόλουθες δραστηριότητες:
· Ανάπτυξη συνεταιρισμών μαστόρων που επισκευάζουν διάφορα αγαθά.
· Προώθηση συνεταιρισμών παραγωγών–καταναλωτών βιολογικών προϊόντων. Μικροί βιοκαλλιεργητές παραγωγοί θα μπορούσαν με την υποβοήθηση της Περιφέρειας να οργανωθούν σε κλειστά δίκτυα διάθεσης και διανομής με τους καταναλωτές. Βγάζοντας από τη μέση το παράλογο κέρδος των μεσαζόντων, με έναν αποτελεσματικό μηχανισμό διανομής, οι απεγνωσμένοι σήμερα βιοκαλλιεργητές θα μπορούσαν να διαθέτουν τα προϊόντα τους σε πολύ καλύτερες τιμές (δίκαιη τιμή παραγωγού) σε εκατοντάδες χιλιάδες καταναλωτές που αναζητούν φθηνά ποιοτικά βιολογικά προϊόντα. Η οργάνωση των δικτύων θα δημιουργήσει πολλές νέες θέσεις εργασίας στους χώρους συσκευασίας και διάθεσης καθώς και στο σύστημα διανομής, ενώ η περαιτέρω ανάπτυξη θα προσθέσει θέσεις εργασίας και στην αγροτική παραγωγή, ευνοώντας ιδιαίτερα την περιαστική γεωργία της Περιφέρειας Αττικής. Τα οφέλη από μια τέτοια δικτύωση είναι πολλά. Το κύριο όφελος έχει να κάνει με τη διασφάλιση της συνέχισης της ενασχόλησης των παραγωγών με τη βιολογική γεωργία. Επίσης, η επιτυχής λειτουργία αυτού του μοντέλου θα ενθάρρυνε πολλές χιλιάδες ακόμα αγρότες μικρής και μεσαίας παραγωγικής δυνατότητας να στραφούν στη βιολογική γεωργία. Τέλος, σημαντικά θα είναι και τα οφέλη για την προστασία και τη βιωσιμότητα σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα των πιο πολύτιμων φυσικών πόρων της χώρας: του νερού, που σήμερα κατασπαταλείται παράλογα από τις αρδεύσεις, και των εδαφών, που έπειτα από δεκαετίες εντατικής χημικής γεωργίας κινδυνεύουν με οριστική απόσυρση.
· Δίκτυα ανταλλαγής δωρεάν υπηρεσιών (μαθήματα ξένων γλωσσών,baby sitting, φροντίδα ηλικιωμένων, μαστορέματα), μεταξύ των κατοίκων, από λίστες ενδιαφερόμενων που θα οργανώνει η Περιφέρεια σε συνεργασία με τους δήμους της Αττικής (έχει εφαρμοσθεί με μεγάλη επιτυχία στο Παρίσι, τη Βιέννη και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές πόλεις).
· Μόνιμες λαϊκές αγορές τοπικών και βιολογικών προϊόντων σε κάθε δήμο της Αττικής.
· Μόνιμες θεματικές αγορές τοπικών προϊόντων σε κάθε διαμέρισμα.
· Δύο ή περισσότερες φορές το χρόνο, σε ολόκληρη την Αττική, σε καθορισμένους χώρους, ελεύθερο παζάρι παλαιών αντικειμένων από όλους τους κατοίκους που θέλουν να απαλλαγούν από παλιά ή μη χρησιμοποιούμενα αντικείμενα και συσκευές.

ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ, ΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
Στο πλαίσιο της ευθύνης της πολιτείας για έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρηση του πολίτη σε θέματα περιβάλλοντος, προτείνουμε την ίδρυση Γραφείου Περιβαλλοντικής Πληροφόρησης του Πολίτη στην Περιφέρεια, στο οποίο θα υπάρχει δυνατότητα ενημέρωσης για νόμους, διαδικασίες, κοινοτικές ρυθμίσεις, στοιχεία και άλλα θέματα που αφορούν δικαιώματα του πολίτη για το περιβάλλον (με βάση και σχετική οδηγία της ΕΕ). Η υπηρεσία θα παρέχει πληροφορίες και τηλεφωνικά, θα εκδίδει ενημερωτικά έντυπα, θα δέχεται γραπτά ερωτήματα για πληροφορίες και διαδικασίες που ισχύουν, κλπ. Θα έχει οργανωμένη βάση δεδομένων για την ισχύουσα νομοθεσία, μετρήσεις που εκτελεί η Περιφέρεια ή η πολιτεία, βιβλιογραφία, links με άλλες χρήσιμες πληροφορίες και σχετικές με το κάθε πρόβλημα υπηρεσίες. Αντίστοιχα γραφεία θα μπορούσαν να λειτουργούν και σε επίπεδο Δήμων και να διασυνδεθούν ηλεκτρονικά.
Να καθιερωθεί, για λόγους διαφάνειας, αλλά και με βάση κάποιους δείκτες αειφορίας, ο δημόσιος απολογισμός για τα έργα και τις δράσεις της Περιφέρειας, ο οποίος να περιλαμβάνει:
¨ Πότε αποφασίστηκε το έργο (ή η δράση)
¨ Πότε δημοπρατήθηκε/κατακυρώθηκε/ξεκίνησε
¨ Ποσό εκτίμησης και τελικής κατακύρωσης στο ανάδοχο γραφείο / εταιρεία
¨ Πόσοι συμμετείχαν στη δημοπράτηση, εταιρεία / γραφείο που επιλέχθηκε, έκπτωση που δόθηκε
¨ Ποσό που τελικά δαπανήθηκε
¨ Χρόνος συμβατικός και πραγματικός για την εκτέλεση του έργου
¨ Απασχόληση-εργατομήνες
¨ Περιβαλλοντικό όφελος που αναμένεται ή που επιτεύχθηκε
¨ Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
¨ Αν πρόκειται για Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ένα αντίγραφο, μαζί με την απόφαση για τον καθορισμό των περιβαλλοντικών όρων, θα υπάρχει πάντα και για όλη τη φάση που εκτελείται το έργο, σε δημόσια χρήση (π.χ. στη βιβλιοθήκη του Υπ. Περιβάλλοντος ή στο Γραφείο Περιβαλλοντικής Πληροφόρησης του Πολίτη).

Γιατί η ενημέρωση των πολιτών είναι προϋπόθεση για τη συμμετοχή και την παρέμβασή τους.


Φίλες και φίλοι, κάτοικοι της Αττικής Γης,

Το πρόγραμμά μας δεν αναφέρεται και δεν θα μπορούσε να αναφέρεται εξαντλητικά και στις οκτώ περιφερειακές ενότητες που απαρτίζουν το σύνολο της Περιφέρειας Αττικής, ούτε βέβαια εξαντλεί όλα τα θέματα που απασχολούν τους κατοίκους της Περιφέρειας αλλά και τους υπόλοιπους «συγκατοίκους» μας – δηλαδή τα ζώα που αποτελούν την αττική πανίδα και τον κίνδυνο αφανισμού τους από την ανεξέλεγκτη ή και αυθαίρετη οικιστική επέκταση σε βάρος των φυσικών βιοτόπων, το αλόγιστο κυνήγι, τη λαθροθηρία κλπ. (και βέβαια δεν παραβλέπουμε το μεγάλο και υπαρκτό πρόβλημα με τα αδέσποτα που απαιτεί συστηματική και εξειδικευμένη προσέγγιση όπως προγράμματα περίθαλψης, στείρωσης, καταφυγίων κ.α). Όμως πιστεύουμε ότι στις γενικές και ειδικές αναφορές του καταγράφεται το πνεύμα με το οποίο οι άνθρωποι του συνδυασμού μας θα αντιμετωπίσουν όλα τα μικρά και μεγάλα προβλήματα της Περιφέρειας και των κατοίκων της, είτε από θέσεις ευθύνης είτε ως δημιουργική αντιπολίτευση. Προτεραιότητες και κριτήριά μας θα είναι πάντοτε το περιβάλλον, η αλληλεγγύη και η κοινωνική συνοχή. Οι εκλογές της 7ης Νοεμβρίου αποτελούν ευκαιρία για όλους εμάς τους ευαισθητοποιημένους πολίτες να ξαναδώσουμε στην ευλογημένη Αττική Γη ό,τι της έκλεψαν οι ανεύθυνες και πελατειακές πολιτικές επί πολλά χρόνια.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου